اختلال کمبود توجه بیش فعالی
Attention-Deficit/ hyperactivity Disorder
کمبود توجه – بیش فعالی / تکانشگری – ADHD
اصطلاح ADHD برای توصیف کودکانی به کار می رود که ظاهراً از کنترل خارج هستند. کم توجه – پرتحرک- تکانشی هستند. براساس DSM5 شامل الگوی مداوم کمبود توجه – بیش فعالی / تکانشگری – ADHD است که با کارکرد یا رشد فرد تداخل دارد. و با کمبود توجه – بیش فعالی / تکانشگری – ADHD مشخص می شود:
کمبود توجه:
در کمبود توجه – بیش فعالی / یا تکانشگری – ADHD فرد حداقل 6 مورد از علایم زیر را دارد و علایم باید حداقل 6 ماه طول بکشد. شدت علایم با سطح رشد ناهماهنگ باشد و بر فعالیت های اجتماعی، شغلی یا تحصیلی فرد تاثیر مستقیم منفی بگذارد. این علایم صرفاً بازتاب یک رفتار مقابله ای ، نافرمانی ، مخالفت جویی یا عدم درک وظایف محوله یا دستورات نیست. در سنین بالای 17 سال وجود حداقل 5 علامت ضروری است.
الف. فرد به ریزه کاری ها توجه نمی کند.
ب. فرد در حفظ توجه بر تکلیف مشکل دارد.
پ. در صحبت مستقیم به نظر می رسد به سخنان توجه نمی کند.
ت. زمان تمرکز کوتاه است و سریع کار را رها می کند.
ث. در سازمان دهی و مدیریت زمان مشکل دارد.
ج. از فعالیت های نیازمند فعالیت ذهنی مستمر اجتناب می کنند.
چ. اغلب لوازم را گم می کنند.
ح. به راحتی حواس شان پرت می شود.
خ. فراموشکار هستند.
بیش فعالی / تکانشگری:
الف: در جا ول می خورند و دست و پا تکان می دهند.
ب. از درو دیوار بالا می روند.
پ. با سرو صدا بازی می کنند.
ت. همواره در حال جنب و جوش هستند.
ث. پر حرف هستند.
ج. قبل از پایان سوال جواب می دهند.
چ. وسط حرف دیگران می دوند.
این علایم در بیش از یک موقعیت( خانه- مدرسه) عملکرد کودک را مختل می کند. اما برای تشخیص باید احتمال اضطراب، افسردگی و لجبازی کنار برود و نظر والدین و مربی ها لحاظ شود تا انتظارات و حس ارزشمندی کودک خدشه دار نشود.
تغییر زاویه دید در مورد کمبود توجه – بیش فعالی / تکانشگری – ADHD
اگر زاویه دید خود را تغییر دهیم و نگرشی جدید اتخاذ کنیم مجموعه ویژگی های کمبود توجه – بیش فعالی / تکانشگری – ADHD را موهبت می دانیم نه اختلال. این تغییر نگرش هم به کودک کمک می کند و هم به والدین و مربیان.
آیا داشتن انرژی بیشتر موهبت نیست؟
آیا آرزومند داشتن انرژی بیشتر نیستید؟
اغلب کودکانی که بیش همسالان شان انرژی دارند برچسب “بیش فعالی یا ADHD” دریافت می کنند. آنچه را که ADHD می نامند می توان سرزندگی نامید. ویژگی که بر اساس آن کودک به واسطه انرژی و علاقه زیاد در مورد دنیای اطراف خود بسیار کنجکاو است. ویژگی هم آیند انرژی زیاد شوخ طبعی، شور و شوق است. آیا فقط به این دلیل که با افراد و محیط پیرامون شان هماهنگ نیست؛ از آن به عنوان اختلال یاد می کنیم؟
اگر پدر یا مادر کودکی با این ویژگی ها هستید می دانید که این کودکان انرژی زیادی از والدین، مربی ها و معلمان خود می گیرند. آیا فکر کرده ایم که شاید والدین و مربی ها انرژی کافی برای چالش با این کودکان ندارند! هدف نوشتار حاضر آن است که بتوانیم نگرش خود را به این موضوع تغییر دهیم تا بتوانیم داشتن انرژی زیاد را موهبت بشماریم نه اختلال.
آیا قبول دارید کودک بیش فعال پر انرژی تر از شما و کودکان هم سالش است. الگوی بی توجهی بیش فعالی سبب می شود بیشتر فعالیت کند و کنجکاو تر باشد؟ آیا بهتر نیست به جای سرکوب این کنجکاوی، به جای تهدید کودک فعال با دانستن قدر این موهبت ، آن را کانالیزه کرده و در جهت درست هدایت کنیم؟
بدین معنا که کمک کنیم که ابتدا انرژی زیاد را درون خود نگه دارد. تکانه های ناگهانی را مهار کند. سپس راه هایی برای هدایت انرژی زیاد او پیدا کنیم.
گرفتن برچسب ADHD
علت گرفتن برچسب مشکل یا اختلال کمبود توجه – بیش فعالی / تکانشگری – ADHDاین است که نمی توانیم این انرژی زیادی با پشتوانه افکار و ذهن کودک را به سوی اهداف مفید هدایت کنیم، بنابراین اجازه می دهیم این انرژی صرف تکانه ها و علایق نامشخص کودک شود. و نتواند روی هدف خاصی متمرکز شود.
اگر بدانید و بپذیرید که انرژی زیاد کودک بسیار با ارزش است؛ می توانید کمک کنید با سرمایه گذاری روی این انرژی آن را کنترل کند و افسار انرژی را در اختیار خودش بگیرد. و اجازه ندهد تمایلات او را به هر سو بکشاند.
کودکان بیش فعال مدام در جنب و جوش و حرکت هستند. می توانیم این انرژی درونی را پایش کنیم تا کمتر کودک را به هر سو بکشاند و او را اسیر احساسات برانگیزاننده کند. با ارایه راهکارهایی به والدین و مربیان مانع به هدر رفتن انرژی زیاد کودک می . می توانیم برای پایین آوردن دور موتور درونی کودک روش هایی ارایه دهیم. ادامه دارد.
منبع DSM5 و موهبت بیش فعالی